Ν. Λυγερός: Από τους πρώτους Θρακιώτες

Αν σκεφτείς ότι ένας από τους πρώτους Θρακιώτες που συναντήσαμε ήταν Μεξικανός, τότε θα μπορέσεις να καταλάβεις το παράδοξο της κατάστασης. Διότι είναι ένας από αυτούς που γνωρίζουν το θάνατο από κοντά και χαμογελούν όταν τον συναντούν λες και ξέρουν ότι υπάρχει και μετά κι ότι το πριν είναι μόνο για να το προλάβεις, αν ζήσεις βέβαια επί της ουσίας. Όταν όμως βρίσκεσαι στη Θράκη και ειδικά στη Κομοτηνή, όπου ένα μόνο προξενείο δίχως ονομασία επιβάλει τη γνώμη του λόγω κοινωνικής αδράνειας, μπορεί να νιώσεις στο πετσί σου τη φιλία του Μεξικανού που ξέρει από αγνοούμενους και νεκρούς και δεν υπολογίζει τις κοινωνικές συμβάσεις. Κι όταν έφυγε πρέπει να το ξέρεις, έφυγε ένα κομμάτι της Θράκης, με ολόκληρη πρεσβεία που προωθούσε τον Ελληνισμό που προστάτευε τους Πομάκους, γιατί κανείς δεν μπόρεσε να του επιβάλει τη γνώμη και πάντα ελεύθερος ακόμα και δυστυχισμένος, έλεγε και φωτογραφούσε τα σχήματα που χαρακτηρίζουν τον άνθρωπο. Έτσι έγινε πρόσωπο ενός θεατρικού που έγραφε για την επόμενη αλήθεια δίχως συμβιβασμούς και αυτοσχεδιασμούς, διότι ήταν κωδικοποιημένα από την αρχή.

http://lygeros.org/articles?n=10791&l=gr

Αρχαία Ζώνη

Στα νοτιοανατολικά παράλια της Θράκης, ανάµεσα στον Ίσµαρο και τον Έβρο, Έλληνες άποικοι από τη Σαµοθράκη κτίζουν στα τέλη του 7ου αι. π.Χ. µια σειρά από οχυρωµένες εγκαταστάσεις, που ο Ηρόδοτος ονοµάζει Σαµοθρηίκεα τείχεα». Οι εγκαταστάσεις αυτές, που αποτελούσαν την Περαία της Σαµοθράκης, εκµεταλλεύθηκαν στο έπακρο τη δυνατότητα που προσέφερε η περιοχή αυτή για έλεγχο των περασµάτων από ανατολή προς δύση και πρόσβαση στην ενδοχώρα και προσέφεραν αστικές υπηρεσίες και εισαγόµενα καταναλωτικά αγαθά, στο γρήγορα αναπτυσσόμενο θρακικό βασίλειο των Οδρυσών. Ήταν µια καίρια επιλογή, η οποία για αρκετούς αιώνες απέφερε πλούτο και δύναµη, και συνέβαλε στον εξελληνισµό των Θρακών της περιοχής. Οι αρχαίες πηγές αναφέρουν τη Μεσηµβρία, τη Δρυ, τη Ζώνη, τη Σάλη και αργότερα, στα ρωµαϊκά χρόνια, την Τέµπυρα και το Χαράκωµα. Από όλες αυτές µόνο µια έχει εντοπιστεί και ανασκάπτεται συστηµατικά. Η ανασκαφική έρευνα ανέτρεψε την παλαιότερη άποψη, ότι στη θέση αυτή βρισκόταν η Μεσηµβρία και απέδειξε ότι είναι η Ζώνη, η σηµαντικότερη µεταξύ των πόλεων αυτών.

 Η πόλη περιβάλλεται από τείχος ενισχυµένο κατά διαστήµατα µε πύργους που περικλείει στα βόρεια ένα ύψωµα, την ακρόπολη του οικισµού. Μέσα στα όρια του τείχους αποκαλύφθηκε ήδη ένα µεγάλο µέρος του πολεοδοµικού ιστού µε στενούς κατά κανόνα δρόµους που ορίζουν οικοδοµικά τετράγωνα. Διακρίνονται σύνολα κατοικιών και υπάρχουν ενδείξεις για το εµπορικό κέντρο της πόλης. Έχουν επίσης βρεθεί δύο δηµόσια κτίρια, ένα µικρό ιερό της Δήµητρας και ένας ναός του Απόλλωνα, που θεωρείται από τα σηµαντικότερα ευρήµατα των τελευταίων χρόνων. Η ταύτιση του Ιερού τεκµηριώνεται από την αναγραφή του ονόµατος του θεού σε έναν ασυνήθιστα µεγάλο αριθµό - περίπου 300 - θραυσµάτων ενεπίγραφης κεραµικής από το εσωτερικό του, αλλά και τον περιβάλλοντα χώρο του. Τα ενεπίγραφα αυτά όστρακα έχουν όµως ιδιαίτερη σηµασία, γιατί µαζί µε τέσσερις λίθινες επιγραφές - η µια εκ των οποίων είναι δίγλωσση - µας έδωσαν τα πρώτα ερµηνεύσιµα στοιχεία για την γλώσσα των Θρακών στην περιοχή αυτή. Χαραγµένες µε ελληνικούς χαρακτήρες, αλλά ακατανόητες στην αρχή, αποδείχθηκε ότι αποτελούν τη µεγαλύτερη συγκέντρωση θρακικών επιγραφών που έχει βρεθεί µέχρι σήµερα και µας επέτρεψαν για πρώτη φορά να προσεγγίσουµε µια διαπιστωµένη πλέον τοπική θρακική διάλεκτο, η οποία µάλιστα εµφανίζει εξαιρετική συγγένεια µε την ελληνική γλώσσα. Στη µικρή κοιλάδα στα δυτικά της πόλης αποκαλύφθηκε το νεκροταφείο του οικισµού, που έδωσε εξαιρετικά πλούσια ευρήµατα (αγγεία, ειδώλια, χρυσά κοσµήµατα κτλ.) , τα οποία φανερώνουν τον πλούτο, την ακµή και το υψηλό πολιτιστικό επίπεδο των κατοίκων της Ζώνης. Η πόλη έφτασε στο απόγειο της ακµής της τον 5° και τον 4° αι. π.Χ. Στα ελληνιστικά χρόνια, στο νοτιοδυτικό τµήµα της πόλης, ένα µικρό µέρος του οικισµού αποµονώθηκε από την υπόλοιπη πόλη µε δικό του τείχος.

 

Η κατοίκηση εδώ συνεχίζεται µέχρι τον 2° π.Χ. αι. Αυτή η εξέλιξη συµπίπτει χρονικά µε την οριστική επικράτηση των Μακεδόνων βασιλέων που επεμβαίνοντας στην περιοχή µεταβάλλουν τους πολιτικοοικονοµικούς συσχετισμούς σ' όλο το χώρο της Θράκης. Η Ζώνη αρχίζει να παρακµάζει και σταδιακά ερηµώνει. Για τα επόµενα χρόνια, µετά την επικράτηση των Ρωµαίων και µέχρι τον 5° µ.Χ. αι. έχουµε ελάχιστα µόνο ίχνη που δηλώνουν περιστασιακή κατοίκηση, προσωρινού χαρακτήρα.

Ο ναός του Απόλλωνα

Είναι το σημαντικότερο δημόσιο κτήριο της αρχαίας Ζώνης. Χτίστηκε τον 6ο αι. π.Χ. Το όνομα του δημιουργού του παραμένει άγνωστο. Είναι ένα ορθογώνιο κτίσμα σε απόσταση 20μ. από το ανατολικό σκέλος του τείχους τοποθετημένο παράλληλα προς αυτό. Έχει προσανατολισμό από ΒΑ προς ΝΔ και είναι θεμελιωμένο πάνω στο φυσικό βράχο. Οι μακρές πλευρές του προεκτείνονται έξω από το νότιο τοίχο και καταλήγουν σε θεμελίωση τριβαθμιδωτού κρηπιδώματος που καταλαμβάνει όλο το μήκος της νότιας πλευράς. Το οικοδόμημα έχει όλα τα χαρακτηριστικά ναού πρόστυλου ή εν παραστάσι, προς το παρόν όμως ο τύπος του δε μπορεί να οριστικοποιηθεί καθώς σώζεται εν μέρει η θεμελίωση και καθόλου η ανωδομή των παραστάδων. Επίσης, δε μπορεί να δηλωθεί με βεβαιότητα ο αρχιτεκτονικός του τύπος καθώς ο ναός σώζεται στο ύψος των θεμελίων του και τα αρχιτεκτονικά μέλη που βρέθηκαν είναι ακόμη υπό μελέτη. Ανεξάρτητα απ' αυτό, ένας ασυνήθιστα μεγάλος αριθμός ευρημάτων κάνει φανερή τη σημασία που είχε αυτό το οικοδόμημα, τόσο για την εποχή του, όσο και για την ανασκαφική έρευνα. Μέσα στο χώρο του ναού και γύρω απ' αυτόν έχουν βρεθεί, εκτός από τα θραύσματα αρχιτεκτονικών μελών, πήλινα ειδώλια, όστρακα αγγείων και μαρμάρινα γλυπτά σε διάφορες μορφές και μεγέθη. Ανάμεσα στα θραύσματα των αγγείων πάρα πολλά έφεραν εγχάρακτες επιγραφές, από τις οποίες φαίνεται ότι αποτελούσαν αφιερώματα στο θεό Απόλλωνα και πιθανόν και ότι ορισμένοι αναθέτες δεν μιλούσαν την ελληνική τη γλώσσα. Από τα ευρήματα ο ναός χρονολογείται, στους αρχαϊκούς χρόνους. Έτσι, πέρα από την αξία του ως ναού, έχει ιδιαίτερα μεγάλη σημασία γιατί αποτελεί, μέχρι σήμερα τουλάχιστον, το μοναδικό ταυτισμένο αρχαϊκό ναό του Απόλλωνα σε όλο το χώρο της Θράκης. Παράλληλα δηλώνει ότι ήδη από τον 6ο αι. π.Χ. η Ζώνη λειτουργούσε σαν οργανωμένη πόλη. Το γεγονός αυτό ενισχύεται και από ένα μαρμάρινο κορμό κούρου που βρέθηκε κοντά στο ναό και χρονολογείται τον 6ο αι. π.Χ., ο οποίος αποτελεί έναν από τους ελάχιστους κούρους που έχουν βρεθεί σε όλη τη βόρεια Ελλάδα. Δυστυχώς, δεν υπάρχει καμία αρχαία ή μεταγενέστερη μαρτυρία για την ύπαρξη και λειτουργία του ναού καθώς οι πηγές είναι ιδιαίτερα φειδωλές για την Περαία της Σαμοθράκης και τις αποικίες της.

 

Το Ιερό της Δήμητρας

Το ιερό της Δήμητρας είναι μια μικρή κατασκευή σε επαφή με το ανατολικό σκέλος του τείχους, κοντά στο νότιο άκρο του. Ο ιερός χαρακτήρας του χώρου έγινε φανερός από ένα θησαυρό χρυσών, επίχρυσων, επάργυρων και χάλκινων αναθημάτων, ενώ χαρακτηρίστηκε ως ιερό Δήμητρας από ενεπίγραφο βάθρο που βρέθηκε εκεί και χρονολογείται στον 4ο αι. π.Χ.

Διάλεξη του Ν. Λυγερού με θέμα: "Αλησμόνητες πατρίδες. Θράκη, Πόντος, Μ. Ασία. Χθες, Σήμερα, Αύριο"

Διάλεξη του Νίκου Λυγερού με θέμα: "Αλησμόνητες πατρίδες. Θράκη, Πόντος, Μ. Ασία. Χθες, Σήμερα, Αύριο". Δημοτικό Αμφιθέατρο Ξάνθης. Κυριακή 2 Ιουνίου 2013, ώρα: 18.30.

Μέρος Α΄

Μέρος B'

Ο ελληνικός ζεόλιθος δεν είναι μια νομικίστικη υπόθεση

Ν. Λυγερός

Ο ελληνικός ζεόλιθος δεν είναι μια νομικίστικη υπόθεση, όπως θεωρούν μερικοί που θέλουν να παραμείνουν ουδέτεροι για ένα θέμα που δεν γνωρίζουν. Ξεχνούν βέβαια ότι όταν παραμένεις ουδέτερος μεταξύ του θύτη και του θύματος, είσαι πάντα με το μέρος του θύτη, γιατί τον αφήνεις να καταπατά τα δικαιώματα του θύματος. Ο ελληνικός ζεόλιθος μπορεί να ήταν θύμα μιας γραφειοκρατίας που προστάτευε συμφέροντα, αλλά το θέμα αυτό έχει λήξει δικαστικά και δεν μας αφορά πια για το μέλλον. Οι δικαστικές αποφάσεις είναι φτιαγμένες για να ξεκαθαρίζουν το πλαίσιο, αλλά μετά πρέπει να έρθει και το πεδίο δράσης για να υπάρξει μια εποικοδομητική επίλυση του προβλήματος που είχε δημιουργηθεί. Η πατρίδα μας χρειάζεται λύσεις στρατηγικές και πρακτικές για να βοηθηθεί και ο ελληνικός ζεόλιθος ανήκει σε αυτές. Είναι ένας στρατηγικός ορυκτός πλούτος για την Ελλάδα και πρέπει να προωθηθεί με προτεραιότητα. Δεν είναι ανάγκη να κάνουμε δήθεν ότι προσπαθούμε να βρούμε λύσεις για την οικονομία μας, την ώρα που καθυστερούμε για την έναρξη της εξόρυξης του ζεόλιθου στη Θράκη μας, γιατί δεν έχουμε τα κότσια να ξεπεράσουμε τα εμπόδια. Ο ελληνικός ζεόλιθος δεν είναι μόνο απαραίτητος για οικονομικούς λόγους. Ο ελληνικός ζεόλιθος είναι αναγκαίος για τη γεωργία μας, την κτηνοτροφία μας, τους δικούς μας όπου και να βρίσκονται στην πατρίδα μας. Και αυτό το ξέρει ο λαός μας. Έχουν μαζευτεί ήδη έξι χιλιάδες υπογραφές για την ανάδειξη της αναγκαιότητας του ελληνικού ζεόλιθου. Δεν είναι πια ένα θέμα που είναι γνωστό μόνο από μερικούς ειδικούς και άλλους που έχουν αναμειχθεί στην υπόθεση αυτή. Στην Ελλάδα φέρνουμε ήδη ζεόλιθο από τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, τη Σλοβακία, τη Σερβία και την Τουρκία. Γιατί να ξοδεύουμε τις δυνάμεις μας και να σκορπάμε τα χρήματα του ελληνικού λαού, ενώ θα μπορούσαμε άνετα να βοηθάμε ο ένας τον άλλο και συνολικά να βοηθάμε όλοι μαζί την πατρίδα μας. Ο ελληνικός ζεόλιθος είναι γνωστός από τους επιστήμονες, τους τεχνικούς, τους γεωπόνους, τους αγρότες και αυτοί γίνονται όλο και περισσότεροι. Κατά συνέπεια είναι πλέον θέμα πολιτικής απόφασης να αρχίσει η αξιοποίηση του ελληνικού ζεόλιθου. Ας μην κρυβόμαστε λοιπόν πίσω από τεχνάσματα και δικαιολογίες και ας πάρουμε μια στρατηγική απόφαση για να ξεκινήσουν όλες οι διαδικασίες σε πρακτικό επίπεδο. Μόνο έτσι θα αλλάξουμε τα δεδομένα της οικονομικής κατάστασης κι όχι περιμένοντας από άλλους και άλλους να κάνουν κινήσεις για μας. Το πλαίσιο είναι πλέον ξεκάθαρο και κάθε πολιτικός που παραμένει ουδέτερος δεν εξασφαλίζει τίποτα εκτός από το πολιτικό κόστος του, διότι δεν μπορούμε να κρυφτούμε πίσω από την πραγματικότητα. Υπάρχει ανάγκη να βοηθήσουμε την πατρίδα μας για να αντέξει τις πιέσεις και για να πάει μπροστά. Η Ελλάδα έχει μέλλον, απλώς τώρα πρέπει να αναδείξουμε και να αποδείξουμε ποια είναι η Ελλάδα του μέλλοντος.

http://lygeros.org/articles?n=12565&l=gr

Ο ζεόλιθος της Ελλάδας

Ο ζεόλιθος της Ελλάδας γίνεται σιγά σιγά μια πραγματικότητα κι αν μερικοί δεν το αντιλαμβάνονται, δεν έχει μεγάλη σημασία, διότι τα πράγματα αλλάζουν και θα το δουν με τα μάτια τους αφού αλλάξουν τα δεδομένα. Με την πάροδο του χρόνου η Ελλάδα ενημερώνεται για την αξία του ζεόλιθου της Θράκης κι από την Κέρκυρα, στην Κρήτη, στο Καστελλόριζο, στη Ρόδο, στη Μακεδονία και στην Πελοπόννησο, κάθε Έλληνας πολίτης καταλαβαίνει ότι είναι η Ελλάδα του μέλλοντος που έρχεται με το ζεόλιθο. Αυτό το πέτρωμα μας επιτρέπει να χρησιμοποιήσουμε πιο αποτελεσματικά το νερό, να καθαρίσουμε τη γη μας από τα βαριά μέταλλα, τις τοξίνες και τις ελεύθερες ρίζες, να σεβόμαστε το περιβάλλον και τους ανθρώπους, έτσι ώστε και οι επόμενοι να μπορούν να ζήσουν σ’ ένα χώρο που δεν θα είναι μολυσμένος πια. Ο ζεόλιθος της Ελλάδας είναι μια από τις καλύτερες ποικιλίες σ’ όλο τον πλανήτη και δεν έχει αξιοποιηθεί ακόμα, ενώ η Σερβία, η Βουλγαρία, η Σλοβακία, κι η Τουρκία έχουν αρχίσει να εκμεταλλεύονται τα δικά τους κοιτάσματα και μάλιστα μερικές φορές κάνοντας χρήση της φήμης του ελληνικού ζεόλιθου λόγω της ποιότητάς του. Λίγο πριν αρχίσει η εξόρυξη του ζεόλιθου μας, έχουν αρχίσει οι συνεταιρισμοί να καταλαβαίνουν την αξία του και στη γεωργία και στην κτηνοτροφία, την ώρα που όλοι αναζητούν οικονομικές λύσεις για να αναπτυχθούν. Και ο ζεόλιθος της Ελλάδας αποτελεί μια στρατηγική λύση για τους δικούς μας και γενικότερα για την πατρίδα. Αν επιπλέον φανταστούμε τις θέσεις εργασίας στη Θράκη, στον Έβρο, στα Πετρωτά μπορούμε να βοηθήσουμε και τις εκτιμήσεις μας. Η ενεργοποίηση της Θράκης σε αυτήν την υπόθεση πρέπει να είναι δυναμική και στρατηγική για να είναι αποτελεσματική λόγω αξιοπιστίας. Και γι’ αυτό το λόγο πρέπει να προετοιμαστούμε για μια κάθετη εκμετάλλευση του προϊόντος, έτσι ώστε τα οφέλη να είναι καθαρά ελληνικά και κατά συνέπεια εθνικά. Η όλη προσπάθεια εντάσσεται λοιπόν στον ίδιο στρατηγικό σχεδιασμό, όπου βρίσκεται και η ελληνική ΑΟΖ. Η Ελλάδα του μέλλοντος θα στηριχθεί πάνω στο απέραντο γαλάζιο της ΑΟΖ και το βαθύ λευκό του ζεόλιθου για να ξεπεράσει τα οικονομικά προβλήματα με τις ιδέες της τις δυνάμεις και δεν θα καθίσει να την αποτελειώσει ο ραγιαδισμός και η μιζέρια που μας έχουν πλήξει. Χρειαζόμαστε εποικοδομητικές λύσεις για την πατρίδα μας και όχι απλώς κατηγορίες επί παντός για να δικαιολογήσουμε το γεγονός ότι δεν γίνεται τίποτα για ν’ αλλάξουν οι καταστάσεις που οι περισσότεροι τις θεωρούν δεδομένες. Τίποτα δεν είναι δεδομένο, όταν πιστέψουμε στις δυνατότητές μας κι έχουμε τον ορυκτό πλούτο που έχουμε. Η πατρίδα μας δεν είναι μια ψωροκώσταινα αλλά μια πηγή φωτός, η γη του Ελληνισμού που προσφέρει σε όλη την Ανθρωπότητα. Κανένα εμπόδιο δεν μας σταμάτησε όταν βάλαμε ένα στόχο. Και τώρα ο ζεόλιθος της Ελλάδας είναι ένας από τους στόχους μας και θα συνεχίσουμε ακάθεκτοι μέχρι να δουν οι δικοί μας ζεόλιθο και στο δικό τους χώμα, δηλαδή στη γη μας.

Η Περαία της Σαμοθράκης

Στα νοτιοανατολικά παράλια της Θράκης, ανάµεσα στον Ίσµαρο και τον Έβρο, Έλληνες άποικοι από τη Σαµοθράκη κτίζουν στα τέλη του 7ου αι. π .Χ. µια σειρά από φρούρια-πόλεις, που ο Ηρόδοτος ονοµάζει «Σαµοθρηίκεα τείχεα».

Οι αποικίες αυτές, που αποτελούσαν την Περαία της Σαµοθράκης, εκµεταλλεύθηκαν στο έπακρο τη δυνατότητα που προσέφερε η περιοχή αυτή για έλεγχο των περασµάτων από ανατολή προς δύση και πρόσβαση στην ενδοχώρα και προσέφεραν αστικές υπηρεσίες και εισαγόµενα καταναλωτικά αγαθά, στην γρήγορα αναπτυσσόµενη ελίτ του θρακικού Βασιλείου των Οδρυσών. Ήταν µια καίρια επιλογή, η οποία για αρκετούς αιώνες απέφερε πλούτο και δύναµη, και συνέβαλε στον εξελληνισµό των Θρακών της περιοχής, όπως επιβεβαιώνουν τα ευρήµατα από την ανασκαφική έρευνα στη Ζώνη.

Οι αρχαίες πηγές αναφέρουν τη Μεσηµβρία, τη Δρυ, τη Ζώνη, τη Σάλη και αργότερα, στα ρωµαϊκά χρόνια, την Τέµπυρα και το Χαράκωµα.

Πολύχρονη έρευνα πεδίου σε συνδυασµό µε πρόσφατα ανασκαφικά δεδοµένα οδήγησαν σε νέες απόψεις για την ταύτισή τους ανατρέποντας τα όσα πιστεύαµε παλαιότερα.

Σήµερα ξέρουµε πλέον ότι η µόνη από αυτές τις αρχαίες πόλεις που έχει αποκαλυφθεί και ανασκάπτεται συστηµατικά είναι η Ζώνη, η σηµαντικότερη και ακµαιότερη από τις αποικίες της Σαµοθράκης και όχι η Μεσηµβρία όπως πιστεύαµε παλαιότερα.

Στα δυτικά και στα Βόρεια της Ζώνης πιστεύουµε ότι βρίσκονται η Δρυς και η Μεσηµβρία

αντίστοιχα. Το ακρωτήριο Σέρρειο είναι η απόληξη του όρους Ίσµαρος και σηµατοδοτεί παράλληλα το δυτικό όριο της Περαίας. Ο σύγχρονος οικισµός της Μάκρης ταυτίζεται σήµερα µε την αρχαία Σάλη, ενώ η Αλεξανδρούπολη µε την αρχαία Τέµπυρα. Για το Χαράκωµα τέλος πιστεύουµε ότι τοποθετείται κοντά στα Λουτρά της Τραϊανούπολης. Νοτιοδυτικά του σηµερινού οικισµού Δίκελλα, αρχαιολογικός χώρος γνωστός επίσης εδώ και πολλά χρόνια, µπορεί να αποδοθεί στην ανεξάρτητη πόλη Ορθαγόρεια. Η ίδρυσή της σχετίζεται µε την επικράτηση των Μακεδόνων στην περιοχή αυτή και τη σηµασία που έδωσαν στον έλεγχο των περασµάτων από την Ανατολή προς τη Δύση.

Τρεις ορεινές διαβάσεις συνδέουν όλες αυτές τις πόλεις και εξασφαλίζουν την επικοινωνία από την ανατολή προς τη δύση και από τη θάλασσα προς τη θρακική ενδοχώρα. Η ανατολικότερη από αυτές στα Β.Α. της Ζώνης αντικαταστάθηκε αργότερα από την αρχαία Εγνατία Οδό, τον περίφηµο στρατιωτικό δρόµο που κατασκεύασαν οι Ρωµαίοι µεταξύ 146 - 120 π.Χ.

Αξιοσηµείωτη είναι επίσης η ύπαρξη πολλών οχυρωµατικών θέσεων που εντοπίστηκαν στην ορεινή περιοχή ανάµεσα στους σύγχρονους οικισµούς της Μάκρης και της Μαρώνειας. Πρόκειται για ακροπόλεις προστατευµένες µάλιστα µε οχυρωµατικούς περιβόλους, που έχουν άριστη οπτική επαφή όχι µόνο µεταξύ τους, αλλά και µε τους δύο κάµπους, της Κοµοτηνής και της Αλεξανδρούπολης και µε το Θρακικό πέλαγος. Παράλληλα αποτελούν και την απόδειξη της σηµασίας της στρατηγικής και πολιτικής επιλογής των θέσεων όλων των αποικιών της Σαµοθράκης και κύρια της Ζώνης που κατείχε, όπως φαίνεται από τα ευρύµατά της, ηγετική θέση ανάµεσά τους.

Περίπου 1,5 χλµ. δυτικά της αρχαίας Ζώνης εντοπίστηκαν 2 αρχαία λατοµεία ασβεστολίθου µε εντυπωσιακά σήµερα αποµεινάρια επεξεργασίας του υλικού τους, κλιµακωτά επίπεδα εξόρυξης και ίχνη από αξίνες και λιθοπρίονα.

Στα λατοµεία αυτά µπορεί να φτάσει κανείς ακολουθώντας πινακίδες κατεύθυνσης που ξεκινούν από τον αρχαιολογικό χώρο της Ζώνης.

Η κοιλάδα των Πετρωτών αποτελεί το δυτικό τµήµα της Περαίας της Σαµοθράκης. Ένα κτιριακό συγκρότηµα ρωµαϊκών χρόνων που πιθανόν να αντικατέστησε παλαιότερο ελληνιστικής εποχής, αλλά και ένας µικρός προϊστορικός οικισµός και τα ερείπια ενός µµεσαιωνικού πύργου συµπληρώνουν την εικόνα της οικιστικής εξέλιξης στην περιοχή και δίνουν παράλληλα το στίγµα της συνεχούς κατοίκησής της, αλλά και του στρατηγικού και πολιτικού ενδιαφέροντος που πάντοτε είχε.

Σε απόσταση 4 χλµ. βόρεια βρίσκεται ο σύγχρονος οικισµός των Πετρωτών. Ο εντυπωσιακός βράχος που τον προστατεύει από τα βόρεια είναι ορατός από µεγάλη απόσταση. Η περιοχή είχε επίσης διαχρονικό ενδιαφέρον καθώς η αρχαιολογική έρευνα εντόπισε ίχνη προϊστορικής κατοίκησης στην κορυφή του, αλλά και Βυζαντινής οχύρωσης στη βάση του.

Περίπου 3 χλµ. βορειότερα µπορεί κανείς να δει την εντυπωσιακή κορυφή, γνωστή µε το όνοµα Βράχος. Και εδώ διαπιστώθηκε αρχαίο λατοµείο πυριτόλιθου που λειτουργούσε ήδη κατά τη µέση Παλαιολιθική (100.000 - 33.000) και Νεολιθική εποχή (7.000 - 2.800), αλλά και ερείπια περιβόλου της ύστερης εποχής του Χαλκού (1600 - 1100 π.Χ.), καθώς και ερείπια κτισµάτων χρηστικού και λατρευτικού χαρακτήρα που σύµφωνα µε τις επιφανειακές ενδείξεις χρονολογούνται στην πρώιµη εποχή του Σιδήρου (1100 - 900 π .Χ.), στην Κλασική (490 - 330 π.Χ.) και στην Ελληνιστική εποχή (330 - 30 π.Χ.).

Όλη αυτή η περιοχή και µαζί της και η ανθηρή οικονοµία της Ζώνης παρακµάζει σταδιακά µετά τα τέλη του 4ου Π.Χ. αι., καθώς τα αθηναϊκά συµφέροντα που κυριαρχούσαν εδώ δέχτηκαν ισχυρό πλήγµα µετά την επικράτηση των Μακεδόνων αρχικά και των Ρωµαίων στη συνέχεια.

Ωστόσο τα πλούσια ευρύµατα της Ζώνης αποτελούν την ανάµνηση µιας καθοριστικής ιστορικής περιόδου για την περιοχή αυτή της νοτιοανατολικής Θράκης.