Ελληνική παιδεία και πομακική ελευθερία

Ν. Λυγερός

Όπως ξέρουμε με την ένταξη της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η Θράκη θα αποτελέσει ένα κομβικό σημείο. Επιπλέον με τον παραδειγματικό της πληθυσμό, η Θράκη μπορεί εύκολα να κάνει καινότομες εισηγήσεις όσον αφορά στην παιδεία. Πρέπει όμως και η κρατική οντότητα να έχει τη θέληση της δημιουργίας. Μια ξεκάθαρη περίπτωση όσον αφορά στην τοπική αναζήτηση είναι το πρώτο πομακοχώρι που συναντάμε ανεβαίνοντας από την Ξάνθη δηλαδή η Σμίνθη. Αυτό το χωριό παρουσιάζει τα τελευταία χρόνια ραγδαία ανάπτυξη και ο πληθυσμός έχει αυξηθεί σημαντικά στην ίδια περίοδο. Εκεί η πομακική ελευθερία συνδυάζεται με την ελληνική παιδεία ακόμα και αν αυτό δημιουργεί προβλήματα με τις τοπικές αρχές εξαιτίας της απουσίας άλλων. Πιο συγκεκριμένα, η πρόσφατη κατάληψη του δημαρχείου από τους κατοίκους απέδειξε τη σοβαρότητα των εμποδίων που προκαλούν τουρκόφρονες θέσεις. Οι γονείς θέλουν μία ελληνική παιδεία για τα παιδιά τους ενώ ο δήμαρχος στα πλαίσια μιας ακραίας πολιτικής κατά των δημόσιων σχολείων και υπέρ της εισαγωγής των τουρκικών σε αυτά, αρνείται ν’ αποδεχθεί τις κρατικές πιστώσεις για τα σχολεία της περιοχής με αποτέλεσμα τα παιδιά να πηγαίνουν σε σχολεία δίχως θέρμανση.

Το πρόβλημα είναι απλό εφόσον οι Πομάκοι θέλουν παιδεία και με την ελευθερία τους επέλεξαν την ελληνική. Πρέπει λοιπόν το ελληνικό κράτος και οι θεσμοί του να αναγκάσουν τον Δήμο να αποδεχθεί τη νομολογία μας εφόσον δεν έχει κανένα δικαίωμα να εμποδίζει τη λειτουργία του κρατικού συστήματος. Τα παιδιά και οι γονείς δεν πρέπει να είναι τα θύματα ενός παράνομου εκβιασμού. Και γι’ αυτόν τον λόγο ακόμα και τα τοπικά ΜΜΕ πρέπει να κινητοποιηθούν για να τα βοηθήσουν. Η τοπική πολιτική επηρεάζεται βέβαια από το εθνικό θέμα αλλά πολύ περισσότερο από τοπικούς παράγοντες. Μπορεί να έχουν ένα ρόλο γενικά αλλά στην προκειμένη περίπτωση είναι λανθασμένος και η ελληνική πολιτεία δεν έχει το δικαίωμα να θυσιάσει και πάλι το πομακικό στοιχείο που είναι τόσο σημαντικό στη Θράκη μόνο και μόνο για να υπάρχει μία τεχνητή ουδετερότητα. Διότι η ουδετερότητα δεν βοηθάει ποτέ τα θύματα. Τα παιδιά δεν μπορούν να περιμένουν πολιτικάντικες αποφάσεις. Θέλουν μια άμεση πρόσβαση στη γνώση διότι είναι η μόνη που θα τους εξασφαλίσει τη δυνατότητα να ενσωματωθούν κοινωνικά στον ελληνικό πολιτισμό. Ιστορικά οι Πομάκοι απέδειξαν ποιες ήταν και είναι οι αξίες τους ακόμα και στις πιο δύσκολες στιγμές της ιστορίας μας. Αυτό είναι που δεν πρέπει να ξεχάσουμε ως *θεσμό. Επιπλέον δεν ζητούν τίποτα για τον εαυτό τους αλλά μόνο και μόνο για τα παιδιά τους και δεν υπάρχει πολιτικός λόγος που να δικαιολογεί την αδράνειά μας. Πρέπει να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να τα βοηθήσουμε. Τώρα όλοι ξέρουμε τι γίνεται και τι πρέπει να κάνουμε. Όταν ακούς τη λέξη βοήθεια, ο ρόλος σου δεν είναι πολιτικός αλλά ανθρώπινος. Οι γονείς δεν είπαν μόνο *Pόmagni αλλά βοήθεια. Κανείς δεν μπορεί να πει ότι δεν κατάλαβε το μήνυμα.

http://www.lygeros.org/articles?n=1026&l=gr

Εθνικό πανεπιστήμιο και εθνική στρατηγική

Ν. Λυγερός

Η συμβολή του Ποντιακού στον ελληνισμό δεν περιορίζεται στο συμβατικό πλαίσιο της προσφυγιάς. Υπάρχουν πλούσια νοητικά σχήματα που δεν έχουν εξεταστεί ακόμα και δεν είναι απαραίτητα λόγω άγνοιας. Ένα από αυτά αφορά τη σχέση που υπάρχει μεταξύ εκπαίδευσης και στρατηγικής.

Όλοι ξέρουμε το επίπεδο του Φροντιστηρίου της Τραπεζούντας διότι το έχει αναδείξει η εξαντλητική μελέτη του Αντώνη Παυλίδη στο πλαίσιο της διατριβής του. Άρα, δεν υπάρχει αμφισβήτηση σε σχέση με το παράδειγμά μας. Το πρώτο ερώτημα που θέλουμε να θέσουμε είναι: για ποιο λόγο η Οθωμανική Αυτοκρατορία επέτρεψε την ύπαρξή του; Το δεύτερο που είναι πιο τολμηρό: για ποιο λόγο επιτράπηκε το επίπεδο που απέκτησε; Και το τρίτο εξηγεί την επιλογή μας ως παράδειγμα: υπάρχει συσχετισμός μεταξύ αυτού του επιπέδου και της γενοκτονίας των Ποντίων; Σε όλα αυτά τα ερωτήματα υπάρχουν στρατηγικές απαντήσεις, οι οποίες είναι επιπλέον εξηγητικές για το όλο θέμα.

Όταν η ελληνική κυβέρνηση ζήτησε από τον Κωνσταντίνο Καραθεοδωρή να δημιουργήσει ένα πανεπιστήμιο στη Σμύρνη, είχε εμπεδώσει το νοητικό σχήμα που είχε αναδείξει το Φροντιστήριο της Τραπεζούντας; Είναι, βέβαια, εύκολο να κάνουμε κριτικές εκ των υστέρων και μέσω της ανάλυσης γεγονότων που δεν γνώριζαν οι πρωταγωνιστές εκείνης της εποχής. Όμως ακόμα και εύκολη, η κριτική υπάρχει. Το υψηλό επίπεδο του Φροντιστηρίου της Τραπεζούντας αποτέλεσε έναν στρατηγικό στόχο. Ήταν, λοιπόν, δυνατό ν’ αναπτυχθεί το πανεπιστήμιο της Σμύρνης ενώ κανείς δεν πίστευε ουσιαστικά και πρακτικά στη Συνθήκη Σεβρών; Και μάλιστα το ερώτημα, σε σχέση με την ποντιακή συμβολή, είναι αν ήταν επιθυμητό. Η ιστορία απέδειξε ότι η πολιτική βούληση δεν επαρκεί, αν δεν υπάρχει στρατηγικό πλαίσιο.

Αν είχε γίνει εντελώς κατανοητό αυτό το ποντιακό νοητικό σχήμα, θα υπήρχε αυτή η προσπάθεια; Σίγουρα όχι. Άρα η ουσία είναι αλλού. Η συμβολή του Ποντιακού στον ελληνισμό δεν αποτελείται μόνο από τα ιστορικά γεγονότα· έχει προεκτάσεις και στη νοόσφαιρα της στρατηγικής. Κατά συνέπεια, δεν πρέπει να εξετάσουμε μόνο ότι χρησίμευσε στον ελληνισμό, αλλά και ότι θα έπρεπε να είχε χρησιμεύσει σε αυτόν. Και αυτό δεν πρέπει να γίνει μόνο και μόνο στο ιστορικό πλαίσιο. Διότι υπάρχει και το μέλλον.

Αν εξετάσουμε τη Θράκη μέσω της ποντιακής συμβολής, τότε δημιουργείται ένα πλαίσιο ερωτημάτων. Υπάρχει εθνική στρατηγική που υποστηρίζει το εθνικό πανεπιστήμιο; Μέσα στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το Πανεπιστήμιο της Θράκης μπορεί να παίξει τον ρόλο του πόλου έλξης για τα Βαλκάνια; H δικτύωση του Πανεπιστημίου επαρκεί για το κοινωνικό και στρατηγικό πλαίσιο;

Όλα αυτά τα ερωτήματα είναι φαινομενικά θεωρητικά. Όμως, αν τα ενσωματώσουμε στο πλαίσιο της Συνθήκης της Λωζάννης, η οποία διαχωρίζει και το πρόβλημα του Πόντου και το πρόβλημα της Σμύρνης, αλλά και το πρόβλημα της Θράκης, τότε το αφαιρετικό αποκτά μια έννοια που δεν είναι πια μόνο μια υπόθεση εργασίας. Αυτή είναι η ποντιακή συμβολή.

http://www.lygeros.org/articles.php?n=2291&l=gr

Η υψηλή στρατηγική δεν χάνει

Ν. Λυγερός

Η υψηλή στρατηγική δεν χάνει
διότι ξέρει εξ αρχής
ότι τίποτε δεν είναι χαμένο
όσο δεν το δέχεσαι ο ίδιος,
διότι πάλι μπορείς
να παλέψεις κι εσύ
ενάντια στη βαρβαρότητα,
διότι τίποτε δεν είναι
δεδομένο στην πραγματικότητα
όταν έχεις όραμα,
διότι αυτό είναι ικανό
να σκεφτεί διαφορετικά
όλο το σύμπαν,
διότι με τη θέληση
του εγκέφαλου μας
όλα είναι δυνατά,
διότι κανείς από εμάς
δεν είναι ισχυρός
και μόνο το μυαλό παίζει,
αν τα συνδυάσεις
όλα αυτά θα δεις
το μέλλον της Θράκης
ως ελεύθερος πολιορκημένος
που θα νικήσει.

Πηγή: http://www.lygeros.org/articles.php?n=12295&l=gr

Νέες αυτόγραφες επιστολές στο Μουσείο Καραθεοδωρή

Ν. Λυγερός

Χάρη στον ακούραστο Διευθυντή του Μουσείου Καραθεοδωρή στη Θράκη, η Ελλάδα απέκτησε τέσσερις νέες αυτόγραφες επιστολές του Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή. Αυτές οι επιστολές στάλθηκαν από το διάσημο μαθηματικό στον καθηγητή Καλιτσουνάκη στις 17 Μαΐου 1926, 6 Οκτωβρίου 1935, 6 Ιανουαρίου 1936 και 16 Ιουλίου 1940. Με αυτές τις επιστολές δεν επιβεβαιώνουμε μόνο μερικά βιογραφικά στοιχεία του Κ. Καραθεοδωρή αλλά και το εύρος των γνώσεων του σε τομείς που ξεπερνούν μακράν την ιδιότητα του κλασικού μαθηματικού. Πιο συγκεκριμένα αναφέρεται στον Wolfgang Lazius (1514-1565) τον αυστριακό ουμανιστή, ο οποίος ήταν ιατρός, ιστορικός και χαρτογράφος. Η πρόσβαση μας στη βιβλιοθήκη του Κ. Καραθεοδωρή χάρη στη κόρη του, αποδεικνύει ξεκάθαρα την αγάπη του για τα παλιά βιβλία, τα οποία καταγράψαμε για το μουσείο Καραθεοδωρή. Στην επιστολή του αναφέρει ότι απέκτησε το Commentariorum Rerum, Graecarum (Libri II), Βιέννη 1558 με δύο χαλκογραφημένους χάρτες με την Στερεά Ελλάδα και την Πελοπόννησο και Κρήτη. Παρατηρεί μάλιστα ότι το Βρετανικό Μουσείο δεν έχει παρά την έκδοση του 1609 δίχως τους χάρτες και την έκδοση Johann Friedrich Gronovius (1611-1671) του Γερμανού κριτικού και ειδικού της λατινικής γλώσσας. Κι αναρωτιέται αν υπάρχει η πρώτη έκδοση στο Βερολίνο. Σε άλλη επιστολή ο Κ. Καραθεοδωρή αναφέρεται στον Jean de La Bruyère (1645-1696) του Γάλλου ηθικολόγου μέσω της κριτικής του διάσημου Voltaire (1694-1778), του οποίου έχει τα Άπαντα που αποτελούνται από 80 τόμους, μία έκδοση της εποχής που άνηκε σε μία μαρκησία, την οποία είχαμε την ευκαιρία να εξετάσουμε με την κόρη του Κ. Καραθεοδωρή. Αυτή η νέα επιτυχία του Μουσείου Καραθεοδωρή αναδεικνύει ότι υπάρχει μέλλον, όταν υπάρχουν σπάνιοι άνθρωποι που το δημιουργούν.

Commen: Rerum Graecarum libri II.; Wolfgang Lazius

Το κρυφό μέρος

Ν. Λυγερός

Το κρυφό μέρος
ήταν στη Θράκη
εκεί όπου το τρίγωνο
είναι πέτρινο
και μέσα του ζει
ο ζεόλιθος
που περιμένει
εδώ και χρόνια
να βοηθήσει
την πατρίδα μας
όπως κάνει
εδώ και αιώνες
το μάρμαρο μας
που με το φως του
ανέδειξε
τον πολιτισμό
τον Ελληνισμό
που δημιούργησε
τον ουμανισμό
που προσέχει
κάθε μονάδα
της Ανθρωπότητας.

http://www.lygeros.org/lygeros/11392-gr.html

Η βάρβαρη καταπάτηση και η ελληνική απελευθέρωση

Ν. Λυγερός

Όταν εξετάζουμε αντικειμενικά αυτήν την περίοδο τα δεδομένα που επικρατούν στην πατρίδα μας, αντιλαμβανόμαστε ότι υπάρχουν προοπτικές σε στρατηγικό επίπεδο αρκεί να βλέπουμε και τα ανάλογα νοητικά σχήματα σε βάθος χρόνου. Δεν μπορούμε γνωρίζοντας ότι είμαστε σε φάση να θεσπίσουμε την ελληνική ΑΟΖ και αυτό μας προσφέρει τη δυνατότητα όχι μόνο ανάπτυξης αλλά και ανάκαμψης της οικονομίας, να περιμένουμε παθητικά να καταστρέφουν την Μακεδονία και τη Θράκη με τη χρήση του κυανίου και του αρσενικού την ώρα που το χρηματιστήριο δείχνει αρνητικές τάσεις στον τομέα του χρυσού. Δηλαδή με άλλα λόγια, υπάρχει πλέον μεγάλη πιθανότητα αυτές οι καταστροφικές επενδύσεις να μην αξιοποιηθούν ούτε καν οικονομικά. Επιπλέον αφού στη Θράκη έχουμε κοιτάσματα ζεολίθου που δεν καταπατούν όταν εξορυχθούν ούτε τους ανθρώπους ούτε το περιβάλλον. Γιατί λοιπόν πρέπει να αφήσουμε να καταστρέψουν οριστικά την πατρίδα ενώ δεν υπάρχει ούτε καν οικονομική δικαιολογία. Όταν μια χώρα έχει την εντύπωση ότι βρίσκεται σε άθλια κατάσταση είναι έτοιμη να αποδεχθεί τα πάντα. Μόνο που αυτό δεν ισχύει για την Ελλάδα και το παράδειγμα του ζεολίθου είναι ενδεικτικό. Όλη η παγκόσμια ετήσια παραγωγή είναι της τάξης των 4 εκατομμυρίων τόνων. Και στη Θράκη μας έχουμε κοιτάσματα τάξης μεγέθους 70 εκατομμυρίων τόνων και δεν υπάρχει ακόμα παραγωγή λόγω γραφειοκρατίας. Τώρα όταν κοιτάζουμε τα αναμενόμενα αποθέματα που βρίσκονται στην ελληνική ΑΟΖ και ειδικά στο Ιόνιο και Νότια της Κρήτης, ξέρουμε ότι η αξία τους είναι της τάξης των 1,3 τρις. Γιατί λοιπόν να μην αξιοποιήσουμε αυτά τα πολύτιμα δεδομένα που έχουν μάλιστα ενισχυθεί από τις σεισμικές έρευνες της νορβηγικής εταιρίας PGS; Γιατί να θέλουμε να θυσιάσουμε την Μακεδονία και τη Θράκη την ώρα που γνωρίζουμε ότι οι ετήσιες απολαβές του ελληνικού κράτους από όλα τα μεταλλεία της χώρας είναι της τάξης των 2 εκατομμυρίων ευρώ. Ενώ η Κύπρος μόνο και μόνο με τα bonus υπογραφών για τα οικόπεδα που βρίσκονται στη κυπριακή ΑΟΖ έχει πάρει ήδη 200 εκατομμύρια ευρώ. Η ελληνική ΑΟΖ και ο ζεόλιθος μας επιτρέπουν να αποφύγουμε έξυπνα και αποτελεσματικά οποιαδήποτε οριστική καταστροφή στην Μακεδονία και στη Θράκη. Κι όταν μας ζητήθηκε επίσημα αν πρέπει να αξιοποιήσουμε τις σπάνιες γαίες που βρίσκονται στην πατρίδα μας, η απάντηση μας ως επιτροπή ήταν αρνητική διότι η χημική εξόρυξη γίνεται με ανάλογο τρόπο από αυτήν του χρυσού δηλαδή με την χρήση ουσιών όπως είναι το κυάνιο και το αρσενικό. Ενώ εδώ μπορέσαμε να λειτουργήσουμε στρατηγικά λέγοντας ότι θα περιμένουμε να υπάρχει μια μέθοδος που δεν μολύνει το περιβάλλον με αυτόν τον τρόπο, γιατί να μην εφαρμόζεται σε γενικότερο πλαίσιο τώρα που ξέρουμε αντικειμενικά ότι η Ελλάδα έχει θεαματικές προοπτικές με την ΑΟΖ και το ζεόλιθο.

http://www.lygeros.org/articles?n=11282&l=gr